Inđija: Regionalna deponija 17 godina na čekanju, a kad će – ne zna se

Ni nakon 17 godina regionalna sanitarna deponija u Sremu nije stavljena u funkciju a pojedine sremske opštine, od njih sedam koje su bile potpisnice sporazuma, pronašle su drugo rešenje za odlaganje sanitarnog otpada., piše Vojvođanski istraživačko – analitički centar (VOICE) . Aktuelna opštinska vlast u Inđiji kao rešenje za završetak regionalne deponije videla je ulazak u javno-privatno partnerstvo sa firmom iz Ujedinjenih Arapskih Emirata (UAE), ali završetak posla nije na vidiku.

Davne 2005. godine opština Inđija je pokrenula inicijativu za izgradnju regionalne deponije.Potpisan je Sporazum o saradnji i formiranju regiona za upravljanje čvrstim komunalnim otpadom za prostor na kome živi nešto više od 250.000 stanovnika. Sporazum su potpisali predstavnici opština Inđija, Stara Pazova, Ruma, Irig, Šid, Sremski Karlovci i Pećinci.

VOICE navodi da četrnaest godina nakon toga, regionalna deponija nije izgrađena. Opštinska vlast u Inđiji promenila je prvobitni projekat regionalne sanitarne deponije i odlučila se za javno-privatno parnertsvo (JPP).

U oktobru 2019. godine opština je potpisala Memorandum o saradnji sa firmom „Ecogreen investments“iz Dubaija, po kojoj bi Inđija trebalo da bude regionalni centar za odlaganje otpada za istočni Srem, ali i za Banat (Zrenjanin, Sečanj, Žitište i Titel). Ubrzo potom odbornici u Skupštini opštine Inđija donose Odluku o opravdanosti pokretanja postupka JPP bez elemenata koncesije.

Iako je opština Inđija pronašla potencijalnog partnera, menjao se osnovni projekat regionalne deponije. Umesto predviđenog plana da u okvir regionalne deponije budu uključene sremske opštine, nova vlast se odlučuje da Javno preduzeće Ingrin bude regionalni centar za upravljanjem otpadom gradova i opština istočnog Srema (Inđija, Ruma, Irig, Sremski Karlovci, Pećinci i Stara Pazova) i Banata (Zrenjanin, Sečanj, Žitište, i Titel).

Deponija – zamalo

Radovi na izgradnji regionalne sanitarne deponije u Inđiji bili su počeli 2005. godine.Na osnovu studije koju je uradila AP Vojvodina bila je određena lokacija u blizini autoputa koja je dovoljno udaljena od svih naseljenih mesta i zadovoljava sve evropske standarde u domenu ekologije. Zemljište je otkupljeno i izgrađena je infrastruktura, a uz pomoć Vlade Srbije i Fonda za zaštitu životne sredine, jednim delom iz Svetske banke i budžeta opštine Inđija, obezbeđena su sredstva za izgradnju deponije.

Sporazum o saradnji opština Srema Inđija, Stara Pazova, Ruma, Irig, Šid, Sremski Karlovci i Pećinci o formiranju  regiona za upravljanje čvrstim komunalnim otpadom potpisan je 2007. godine.Potpisnice Sporazuma su u potpunosti prepustile odgovornost opštini Inđija za investicije i upravljanje regionalnom deponijom, što je definisano Aneksom sporazuma o saradnji koji je potpisan 2011. godine. Iste godine je u projekatuključena i opština Pećinci.

– Interes je bio da napravimo modernu deponiju koja će pre svega rešiti inđijski problem a zatim i problem svih lokalnih samouprava u Sremu. Pored toga, prihodi tog preduzeća na godišnjem nivou bi bili oko 2,4 miliona evra. – objasnio je Goran Ješić, predsednik opštine Inđija u tri mandata (2000-2012).

Međutim, izgradnja regionalne deponije je ubrzo stala jer je 2012. godine ukinutFond za zaštitu životne sredine, a nedostatak novca je doveo do toga da opština Inđija nije bila u mogućnosti da sama završava projekat.

Do promene lokalne vlasti, 2016. godine,bilo je ostalo – kaže Goran Ješić – da se izgradi upravna zgrada i vaga, kao i montažni objekat u kojem bi se obavljala separacija smeća.

Međutim, iz projekta se isključila opština Ruma, čiji su predstavnici najavili priključenje na sistem regionalne deponije „Srem – Mačva“.

Takođe, prema nacrtu Regionalnog prostornog plana Vojvodine za period od 2021. do 2035. godine, opština Inđija će ipak biti regionalni centar za istočni Srem, dok će za Banat biti zadužen grad Zrenjanin. Kao prioriteti u tom dokumentu su navedeni: izrada i revizija regionalnih i lokalnih planova upravljanja otpadom, završetak izgradnje regionalnih deponija u Zrenjaninu, Somboru, Vršcu i Novom Sadu, dok o Inđiji nema reči.

Pored toga, ispostavilo se da je neizvesno da li Inđija uopšte ulazi u JPP sa fimom “Ecogreen investments” iz UAE, koja je trebalo da uloži oko tri miliona evra kako bi se regionalna deponija stavila u funkciju.

Firma iz Dubaija više nije opcija?

Na sednici lokalnog parlamenta u Inđiji u oktobru 2020. godine, odbornici su podržali izveštaj o radu JP, u kom se može pročitati da je odobren projekat JPP sa „Ecogreen investments“.

Takođe, VOICE-u je bilo potvrđeno u JP Ingrin da je budući partner opštine Inđija u završetku radova na izgradnji regionalne deponije upravo firma iz Dubaija.

Komisija za JPP je odobrila projekat Opštine Inđija za ulazak u JPP ali partnera nisu birali u postupku. Kompaniju „Ecogreen investments“, opština je odabrala na osnovu međudržavnog sporazuma sa UAE, što je nesvakidašnja situacija, jer ono što ide na osnovu međudržavnog sporazuma uopšte ne prolazi kroz odobrenje komisije za JPP. Najbolji primer za to je Beograd na vodi.

Novinaru VOICE-a je ranije potvđeno iz JP Ingrin da predstavnici Vlade Srbije pregovaraju sa firmom iz Dubaija, dok javno preduzeće iz Inđije dobija samo povratne informacije.

– U kontaktu smo sa predstavnicima Ecogreen investments iz Dubaija i imamo njihova uveravanja da novac nije problem jer bi se odmah uložilo oko dva do tri miliona evra, kako bi se deponija stavila u funkciju. Pored toga, tu je dogovor Vlade Srbije kao i Vlade UAE, i tu očekujemo da će posao dobro biti odrađen. – izjavio je prošlog leta direktor JP Ingrin Momčilo Malešević.

Međutim, u samom procesu uspostavljanja partnerstva je ubrzo došlo do zastoja.

Predsednik opštine Inđija Vladimir Gak je u decembru 2021. godine za lokalne medije izjavio da postoji mogućnost menjanja privatnog partnera ukoliko se proces ne nastavi.

– Došlo je do nekih pomeranja od strane privatnog partnera i u situaciji smo da sada vidimo kako će se to nastaviti dalje. Ako ništa drugo, tražiće se drugi partner. –  kazao je Gak.

Na sednici Skupštine opštine, 23. maja ove godine, podržana je izmena finansijskog plana JP Ingrin u kom, između ostalog, piše da je za konsultantske usluge koje se odnose za nastavak projekta JPP predviđeno 720 hiljada dinara. Međutim, u samom izveštaju ne navodi se više firma “Ecogreen investments” iz Dubaija, kao što je to bio slučaj  u prethodne tri godine.

Na pitanje “Da li se još uvek pregovara sa kompanijom Ecogreeen invest?” nismo uspeli da dobijemo odgovor od predsednika opštine Inđija Vladimira Gaka, uprkos brojnim pokušajima.

S druge strane, ukoliko je došlo do razmimoilaženja sa firmom iz Dubaija, opština bi u tom slučaju trebalo da raspiše javnu nabavku  međutim, u planu javnih nabavki za ovu godinu nema na spisku raspisivanje poziva za odabir partnera za JPP.

Miodrag Blečić (VOICE)